Blog

Vegetation

In Europe, Albania is ranked among the most varied plant species, related to climate, soil, relief and so on. In the western regions dominate the Mediterranean vegetation types such as sea bass, heath, vermin, etc., while in them, the plants of Eastern and Central Europe such as oak, beech, fir, black pines etc. There are also many endemic plants, i.e plants that are only in our country.

Because of the predominance of the mostly hill-mountain relief, which is subject to visible changes in climate and other factors, the vegetation is scaled vertically in four generations: the breeze of the trees and the Mediterranean forests, the oak breeds, and of the conifers and the alpine pasture belt.

Bimesia

Ne Evrope vendi jone radhitet ne vendet me llojshmeri bimore me te madhe, qe lidhet me ndryshimin e klimes, te tokave, te relievit etj. Ne rajonet perendimore dhe bregdetare mbizotrojne llojet mesdhetare te bimesise si: mareja, shqopa, ilqja, etj.,kurse ne brendesi te tyre, bimet e Evropes Lindore dhe Qendrore si: dushku, ahu, bredhi, pisha e zeze etj. Gjithashtu jane te shumta bimet endemike, pra bimet qe riten vetem ne vendin tone.

Per shkak te mbizotrimit te relievit kryesisht kodrinoro-malor, qe kushtezon ndryshime te dukshme te klimes dhe te faktoreve te tjere, bimesia eshte e shkallezuar ne drejtimin vertikal ne kater breza: brezi i shkureve dhe i pyjeve mesdhetare, brezi i dushqeve, brezi i ahishteve dhe i haloreve dhe brezi i kullotave alpine.

Brezi i shkureve dhe i pyjeve mesdhetare

Ky brez gjendet ne 700m lartesi, ne trevat perendimore dhe jugperendimore. Zhvillimin me te madh e ka ne zonen e Camerise. Pjesen e poshtme te tije e zene shkuret me gjelberim te perhershem si: mareja, shqopa, xina, gjineshtra, dafina etj. Se bashku me keto shkurre rriten edhe disa drure te larte si: selvia, valanidhi, pisha e bute, pisha e eger etj. qe ne disa raste formojne pye te vogla. Pjesen e siperme te brezit te shkureve mesdhetare e zene shkuret qe i rrezojne gjethet gjate stines se dimrit si: shkoza e bardhe dhe e zeze etj.

Brezi e dushqeve

Ky brez shtrihet mbi brezin e shkureve mesdhetare deri ne lartesine 1000m. Ka perhapjen me te madhe se brezat e tjere bimor, sidomos ne brendesi te vendit. Bimet me karakteristike te ketij brezi bimor jane: disa lloje dushqesh, bliri, frasheri, melleza, panja, geshtenja etj.

Brezi i ahut dhe i haloreve

Ky brez shtrihet mbi brezin e dushqeve deri ne lartesine 1600-1800m Ahishtet duke kerkuar me shume lageshti, jane te perhapura ne veri dhe ne lindje te vendit tone dhe ne shpatet perballe veriut dhe lindjes. Ne shume zona ahishtet jane te perziera me haloret (bime qe e kane gjethen ne formen e gjilperes) si: Pisha, bredhi etj. Ne kete brez ndodhen pyet me te dendura, qe perbejne fondin kryesor te lendes se drurit.

dd-3

Brezi i kullotave alpine

Ky brez shtrihet mbi brezin e ahut dhe haloreve, ku per shkak te temperaturave shume te uleta, rritet vetem bimesia barishtore dhe shume ralle shkuret e uleta. Zhvillimin me te mire bimesia barishtore e ka ne rajonet malore malore veriore dhe lindore.

Pyet me bimesi dhe bote shtazore me interesante jane shpallur parqe kombetare, ne te cilat eshte e ndaluar cdo lloj prerje dhe nderhyrje e njeriut. Ne sektore te caktuar te tyre mund te behen vetem vizita turistike per te shijuar natyren e paster. Parqe te tilla ne Shqiperi jane: Thethi, Lura, Llogaraja etj., ne Kosove: Berzovica, ne trevat shqipetare ne Maqedoni: Galliçica, Pelisteri etj.

Bota shtazore

Pozita gjeografike e trevave shqipetare, shumellojshmeria e pejsazheve gjeografike, pasuria bimore, relievi i coptuar dhe pasuria e ujrave te brendeshme dhe bregdetare kane krijuar kushte per zvillimin e nje bote shtazore te pasur dhe te larmishme, toksore dhe ujore.

Bota shtazore tokesore

Kjo bote perbehet nga gjitare te llojeve te ndryshme, si: urithi qe gjendet ne zonat kodrinore dhe ne fushat bregdetare, lakuriqi i nates qe jetone ne koloni te medha ne shpella dhe zgavra, Ujku, dhelpra, cakalli, shparthi, qe jetojne ne brezin e dushkut dhe te ahut. Zardafi dhe kunadhja rriten ne zonat pyjore te larta, ariu i murem rritet ne pyet e dendura te dushkut, ahut dhe pishes, macja e eger ne pyet e larta etj. Mjafte te perhapur jane gjitaret barengrenes si: derri i eger ne zonen e ahut dhe te dushkut, lepuri i eger ne zonen fushore e kodrinore me shkure. Me rralle gjendet kaprolli ne brezin e shkureve, ne dushkajat dhe ahishtet, si dhe dhija e eger ne brezin e kullotave alpine te disa maleve te larta.

Te shumellojshme jane shpendet shtegetare dhe te perhershem. Ndermjet tyre ka edhe shpende te rralle me vlere te vecante si: Pelikani kacurel ne lagunen e Divjakes, kurse ne lartesite e maleve gjendet shqiponja.

Ne ujrat bregdetare gjenden lloje te ndryshme peshqish si: sardelja, qefulli, lavraku, kocja, merluci etj., kurse ne ujrat e brendeshme trofta, korani dhe belushka ( liq. Ohrit) qe dallohen per mishin e shijshem, dhe shume peshq te tjere si: krapi, skobuzi, mustak, pendkuqi, klenji, ngjala etj. Ne ujrat e vendit tone gjenden dhe disa gjitare si: delfin, viderz etj.

The Environment of Albania

With the coastline of Albania facing the Adriatic and Ionian seas, its highlands supported on the raised Balkan land and all extending to a width subjected to a series of weather patterns during the winter and summer seasons, Albania has a number of large climatic regions for such a small area. Coastal ponds have a typical Mediterranean climate, heights have a continental climate. In both low and low areas, weather varies significantly from north to south.

Grunas

Inland temperatures are more affected by differences in height than by width or some other factor. Low winter temperatures in the mountains are caused by continental air masses dominating the weather in Eastern Europe and the Balkans. Northeastern and northeastern winds hit most of the time. Average summer temperatures are lower than in coastal areas and much lower at higher altitudes, but daily fluctuations are greater. Maximum daytime temperatures in the inner ponds and river valleys are very high, but the nights are almost always fresh.

Mjedisi i Shqiperise

Klima

Me vijën bregdetare të Shqipërisë përballë deteve të Adriatikut dhe Jonit, malësitë e saj mbështetën në tokën e ngritur të Ballkanit dhe të gjithë shtrirë në një gjerësi që i nënshtrohet një sërë modelesh të motit gjatë stinëve të dimrit dhe të verës, Shqipëria ka një numër të madh rajonesh klimatike për një zonë kaq të vogël. Pellgjet bregdetare kanë klimë tipike mesdhetare; lartësitë kanë një klimë kontinentale. Në të dyja zonat e ulëta dhe të brendshme, moti ndryshon dukshëm nga veriu në jug.

Temperaturat në brendësi ndikohen më shumë nga dallimet në lartësi sesa nga gjerësia ose ndonjë faktor tjetër. Temperaturat e ulëta të dimrit në male janë shkaktuar nga masa ajrore kontinentale që dominon motin në Evropën Lindore dhe Ballkanin. Erërat e verilindjes dhe të verilindjes godasin shumicën e kohës. Temperaturat mesatare të verës janë më të ulëta se në zonat bregdetare dhe shumë më të ulëta në lartësi më të larta, por luhatjet ditore janë më të mëdha. Temperaturat maksimale gjatë ditës në pellgjet e brendshme dhe në luginat e lumenjve janë shumë të larta, por netët janë pothuajse gjithmonë të freskëta.

1920px-Butrint_Panorama

Biodiversiteti

Pyjet gjethorë ilire, pyje të përziera dinarike, pyje të përziera ballkanike dhe pyje të përziera Pindus. Më tej, Biomes në Shqipëri përfshinë pyjet e përhershme dhe të përziera pyjore dhe pyje mesdhetare, pyje, dhe pastrim, që janë të gjitha në ekozonën Palearktike. Për shkak të kushteve të saj klimatike, hidrologjike, gjeologjike dhe topografike, Shqipëria është një nga më të pasurit në Evropë sa i përket biodiversitetit. Pothuajse 30% e të gjithë florës dhe 42% fauna në të gjithë kontinentin evropian mund të gjenden në Shqipëri.^[3]

Janë 799 zona të mbrojtura shqiptare, të cilat mbulojnë një sipërfaqe prej 4,600 kilometrash katrorë (460,000 hektarë). Këto përfshijnë 15 parqe kombëtare, 5 zona peisazhesh të mbrojtura, 29 rezervate natyrore, 4 zona të mbrojtura të burimeve dhe 750 monumente natyrore.^[4]^[5] Parqet kombëtare që mbulojnë një sipërfaqe prej 210.668,48 hektarësh (2.106.6848 km2) ose afërsisht 13.65% të territorit të përgjithshëm. ^[6] Kombi gjithashtu ka 8 parqe arkeologjike që mbulojnë një sipërfaqe prej 1120 hektarësh (11.2 km2). Parku më i madh kombëtar në Shqipëri është Parku Kombëtar i Bredhit të Hotovës, që mbulon një sipërfaqe prej 34,361 hektarësh (343,61 km2) dhe ka zonën më të madhe të bredhit bullgar në Ballkan. Parqe të tjera të mëdha kombëtare përfshijnë Parkun Kombëtar të Butrintit, Parkun Kombëtar Detar Karaburun-Sazan, Parkun Kombëtar të Divjakës-Karavastas, Parkun Kombëtar të Prespës, Parkun Kombëtar të Shebenik-Jabllanices dhe të tjerëve.

burimi:/wikipedia